วันพฤหัสบดีที่ 4 สิงหาคม 2559
เวลา 10.30 - 12.00 น.
"แปรงสีฟันเรื่องใกล้ตัว” ทพญ.สุปราณี ดาโลดม ผู้ทรงคุณวุฒิด้านทันตสาธารณสุข กรมอนามัย กล่าวว่า แปรงสีฟันเป็นอุปกรณ์พื้นฐานในการดูแลสุขอนามัยช่องปากของคนทุกวัย ที่ใช้ในชีวิตประจำวันทุกวัน การใช้แปรงสีฟันที่ไม่มีคุณภาพ ก็ไม่สามารถทำความสะอาดฟันได้ หรือใช้แปรงสีฟันที่ขนแปรงมีปลายคมไม่เรียบ อาจทำให้เหงือกเป็นแผล หรือขนแปรงแข็ง ก็ทำให้ฟันสึกเร็ว หรือขนแปรงที่หลุดร่วงง่าย ก็จะหลุดลงคอระหว่างแปรงฟัน ด้ามแปรงที่ไม่มีคุณภาพก็จะหักระหว่างแปรง ดังนั้นกรมอนามัยจึงดำเนินการควบคุมคุณภาพแปรงสีฟัน โดยจัดทำมาตรฐานวิชาการแปรงสีฟัน กรมอนามัย เพื่อเฝ้าระวังคุณภาพ แปรงสีฟัน ทั้งขนแปรง หัวแปรงและด้ามแปรง รวมทั้งรับรองคุณภาพภายใต้สัญญลักษณ์ "แปรงสีฟันติดดาว” กรมอนามัย เพื่อเป็นทางเลือกให้ประชาชนได้ใช้แปรงสีฟันที่มีคุณภาพและปลอดภัย
"หลอดยาสีฟัน บอกอะไรเราได้บ้าง”
รศ.ทพ.ดร.ชลธชา ห้านิรัตศัย คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวว่า สำหรับยาสีฟันนั้นสิ่งแรกที่เราเห็น คือ ยี่ห้อและประเภทของยาสีฟันซึ่งจะบอกหน้าที่ อาทิ ดูแลเหงือก ทำให้ฟันขาว แก้เสียวฟัน แต่ส่วนสำคัญของยาสีฟันคือส่วนประกอบหลักที่แสดงอยู่ด้านข้างกล่องหรือด้านหลังหลอดยาสีฟัน จะแบ่งเป็น 2 ส่วน คือ Inactive ingredients ซึ่งไม่มีฤทธิ์ทางยา อาทิเช่น ผงขัด สารแต่งกลิ่น รส และ Active ingredients ซึ่งมีผลอื่น ๆตามที่ต้องการ เช่นฟลูออไรด์ป้องกันฟันผุ สารลดการเสียวฟัน สารทำให้ฟันขาว ผงขัดชนิดหยาบเพื่อขัดคราบบุหรี่ ส่วนแถบสีท้ายหลอดยาสีฟัน ไม่ได้บอกประเภทหรือชนิดของยาสีฟันอย่างเผยแพร่กันในโลก online เป็นเพียงตัวช่วยให้เครื่องบรรจุรู้ตำแหน่ง สามารถตัดและบีบปลายหลอดปิดได้ถูกต้อง ทั้งนี้ การจะเลือกใช้ต้องดูความต้องการ และส่วนประกอบเป็นสำคัญ
"นานา ทัศนะเรื่องน้ำยาบ้วนปาก”
รศ.ทพ.ดร.สิทธิชัย จันทรวนรัตน์ คณบดีคณะทันตแพทย-ศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ กล่าวว่า น้ำยาบ้วนปาก มีจำหน่ายและโฆษณาแข่งขันมากมายในท้องตลาด แบ่งเป็นประเภทใหญ่ ๆ ได้แก่ 1.กลุ่มที่กลบกลิ่นและสร้างความสดชื่นในช่องปาก ด้วยน้ำมันหอมระเหย 2.กลุ่มที่ผสมสารฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ เช่น Chlorhexidine ร่วมกับฟลูออไรด์ 3.กลุ่มที่ผสมสารเพื่อลดปัญหาในช่องปากบางประการ เช่น ลดการเสียวฟัน ลดคราบหินปูน 4.กลุ่มสำหรับเด็ก 5.กลุ่มครอบจักรวาล ที่รวมคุณสมบัติต่างๆไว้ในขวดเดียว ในการดูแลอนามัยช่องปากสิ่งที่ทุกคนต้องทำก็คือ สำหรับคนปกติ ควรแปรงฟันที่มีคุณภาพ ประมาณ 3 นาที เน้นการแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์เป็นหลัก ใช้น้ำยาบ้วนปากช่วยเสริม เลือกชนิดตามความต้องการ ส่วนคนที่ไม่สามารถแปรงฟันด้วยตนเองได้ ควรใช้น้ำยาบ้วนปาก และเลือกที่ผสมฟลูออไรด์เพื่อป้องกันฟันผุ หรือผสม Chlorhexidine กรณีที่มีคราบจุลินทรีย์มาก ๆ และมีเหงือกอักเสบ
"อะไร ทำไม ต้องมีอุปกรณ์เสริมเพื่อสุขภาพช่องปาก?”
ทพญ.ดร.มัทนา เกษตระทัต คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าวเรื่อง การทำความสะอาดซอกฟันที่แปรงสีฟันเข้าไม่ถึงมีความจำเป็น จากการทบทวนการศึกษายังไม่มีการศึกษาที่พบว่า การใช้ไหมขัดฟันช่วยลดโรคปริทันต์ ขณะที่มีการศึกษาพบว่าการใช้แปรงซอกฟันจะช่วยทำความสะอาดและลดโรคได้ชัดเจน แต่สมาคมทันตแพทย์และผู้เชี่ยวชาญยังคงส่งเสริมให้ใช้ไหมขัดฟันในคนที่ฟันชิดกันแน่นใช้แปรงซอกฟันไม่ได้ ส่วนเรื่องแปรงสีฟัน การใช้แปรงแบบธรรมดายังใช้ได้ดีอยู่ แต่บางกรณี เช่นผู้สูงอายุหรือผู้พิการ ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ควรใช้แปรงสีฟันไฟฟ้า ที่พบว่าทำให้เหงือกร่นและฟันสึกน้อยกว่าแต่ยังติดที่ราคาสูงอยู่ นอกจากนี้ยังแนะนำอุปกรณ์เสริมอื่น ๆ เช่น oral swab, suction เทคนิกการทำความสะอาดสำหรับคนที่ช่วยเหลือตนเองไม่ได้ และปัจจุบันมี Application ช่วยเตือนให้แปรงฟัน เวลา วิธีแปรงฟันในต่างประเทศ