ข่า
วแจก "สธ. หวั่นผู้เกษียณอายุซึมเศร้า เหงา เครียด แนะตั้งรับด้วยหลัก 3 อ."
กรมอนามัย พร้อมให้ข้อมูลข่าวสารที่มีประโยชน์สำหรับคุณ
30
กันยายน
2556
ข่าวแจก "สธ. หวั่นผู้เกษียณอายุซึมเศร้า เหงา เครียด แนะตั้งรับด้วยหลัก 3 อ."
กระทรวงสาธารณสุข หวั่นผู้เกษียณอายุราชการอาจตกอยู่ในภาวะซึมเศร้า เหงา เครียด เนื่องจากเคยชินกับการทำงานและเข้าสังคมเป็นประจำ แนะเตรียมความพร้อมด้านสุขภาพทั้งทางร่างกายและจิตใจด้วยหลัก 3 อ. ได้แก่ อาหาร อารมณ์ และออกกำลังกาย
นายแพทย์ประดิษฐ สินธวณรงค์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข มีความห่วงใยสุขภาพของผู้เกษียณอายุราชการ เพราะถือเป็นช่วงของการเปลี่ยนจากวัยทำงานเป็นวัยผู้สูงอายุ ซึ่งอาจก่อให้เกิดผลกระทบหลายด้าน ทั้งด้านร่างกาย สามารถเจ็บป่วยได้ง่ายและรุนแรง เนื่องจากร่างกายมีการเสื่อมสภาพลง การทำงานของอวัยวะและฮอร์โมนต่าง ๆ ลดน้อยลง ส่งผลให้ป่วยเป็นโรคเรื้อรังได้ ยิ่งหากผู้เกษียณอายุขาดการดูแลสุขภาพก็จะทำให้สุขภาพร่างกายเสื่อมลงอย่างรวดเร็ว ด้านจิตใจ เกิดจากการเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลันต่อกิจวัตรประจำวัน ซึ่งผู้เกษียณอายุต้องละทิ้งบทบาททางสังคม หมดภาระหน้าที่ที่ต้องปฏิบัติ สูญเสียอำนาจ เกียรติยศ อีกทั้งวัยเกษียณอายุมีความเสี่ยงต่อการสูญเสียบุคคลใกล้ชิด เช่น คู่ครอง เพื่อนและญาติวัยเดียวกัน รวมถึงสัมพันธภาพในครอบครัวปัจจุบันลดลง เนื่องจากลูกหลานจะมีครอบครัวเป็นของตนเองและอาจแยกย้ายไปอยู่เป็นครอบครัวเดี่ยว หรือลูกต้องไปทำงานต่างจังหวัดจึงห่างไกลจากผู้เกษียณมากขึ้น ด้านสังคมเมื่อเกษียณอายุราชการ การเข้าสังคมจะลดน้อยลงไปด้วย และด้านเศรษฐกิจ เนื่องจากผู้เกษียณมีรายได้ลดลง หากภาระค่าใช้จ่ายยังมีอยู่มากอาจทำให้รายรับไม่พอกับรายจ่าย และถ้าไม่มีการเตรียมความพร้อมรับมือกับผลกระทบที่จะเกิดขึ้นอาจทำให้เกิดภาวะซึมเศร้า เหงา และเครียดได้ ซึ่งจากรายงานปัญหาสุขภาพจิตของผู้สูงอายุใน ปี 2547 ? 2551 พบว่า ปัญหาสุขภาพจิตที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ คือ โรควิตกกังวลและความเครียด คิดเป็นร้อยละ 26.42 โรคจิต เช่น โรคจิตเภท คิดเป็นร้อยละ 25.73 โรคที่มีสาเหตุจากทางสมองและทางกาย เช่น โรคสมองเสื่อม คิดเป็นร้อยละ 18.47 โรคทางอารมณ์ เช่น โรคซึมเศร้า คิดเป็นร้อยละ 18.24 และโรคที่มีสาเหตุจากสารเสพติด เช่น จากสุรา คิดเป็นร้อยละ 3.45
ดร.นพ.พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ อธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า ผู้เกษียณจึงควรเตรียมความพร้อมตนเองทั้งทางด้านสุขภาพร่างกายและจิตใจ ซึ่งต้องคำนึงถึงตั้งแต่วัยหนุ่มสาวและวัยทอง เพราะเมื่อถึงวัยเกษียณอายุแล้วสุขภาพจะไม่ทรุดโทรมเร็วกว่าที่ควรจะเป็น ลดการเจ็บป่วยจากโรคเรื้อรังต่าง ๆ ที่สามารถป้องกันได้ ด้วยการปฏิบัติตามหลัก 3 อ. ได้แก่ 1) อาหาร รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ และหลากหลาย หลีกเลี่ยงอาหาร หวาน มัน เค็มและอาหารรสจัด เพิ่มผักและผลไม้ เพื่อควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ สำหรับท่านที่อยู่ในช่วงอายุ 45-59 ปี ควรเพิ่มการรับประทานอาหารที่มีแคลเซียม เช่น ผักใบเขียวทุกชนิด นม ปลาเล็กปลาน้อย เป็นต้น เพื่อป้องกันโรคกระดูกพรุน และเพิ่มอาหารที่มีไฟโตเอสโตรเจน เช่น ถั่วเหลือง น้ำเต้าหู้ ฟักทอง ข้าวกล้อง และควรลดอาหาร ประเภท แป้ง น้ำตาล ชา กาแฟ งดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และบุหรี่ 2) ออกกำลังกาย ควรออกกำลังกายหรือกายบริหารทุกวันหรืออย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 ครั้ง ครั้งละ 30 นาที สำหรับผู้ที่อยู่ในช่วงอายุ 45-59 ปี การเคลื่อนไหวและออกกำลังกายที่เหมาะสมคือ เดินเร็ว ปั่นจักรยาน รำมวยจีน ว่ายน้ำ โยคะ เมื่อเข้าสู่วัยเกษียนไม่ควรออกกำลังกายที่ใช้แรงกระแทก โดยเฉพาะข้อเข่าเพราะจะทำให้เข่ารับน้ำหนักมากขึ้น จนเป็นสาเหตุของข้อเข่าเสื่อมก่อนวัยอันควร และ 3) อารมณ์ ให้มองโลกในแง่ดี ยอมรับความเป็นจริง มีชีวิตอยู่กับปัจจุบัน ยอมรับการเปลี่ยนแปลงทางสังคม และสภาพแวดล้อม อาจใช้หลักธรรมะเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวจิตใจ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ สร้างสัมพันธภาพที่ดีให้กับบุคคลในครอบครัว
"ทั้งนี้ การเตรียมสะสมเงินสำรองไว้ใช้จ่ายหลังเกษียณอายุและประมาณการรายรับ-รายจ่ายในแต่ละเดือน จะช่วยลดปัญหาและภาวะเครียดจากค่าใช้จ่ายที่ไม่พอใช้ได้ รวมทั้งการเตรียมความพร้อมของที่อยู่อาศัย จัดบ้านและสภาพแวดล้อมให้เหมาะสม โดยคำนึงถึงความปลอดภัยเพื่อลดอุบัติเหตุและอันตรายต่าง ๆ เช่น ใช้วัสดุกันลื่นในห้องน้ำ มีราวจับ ใช้โถส้วมแบบนั่งราบ จัดบ้านให้โล่งและอากาศถ่ายเทได้สะดวก สำหรับลูกหลานและญาติควรให้ความสำคัญกับผู้เกษียณอายุเพราะถือเป็นผู้สูงอายุประจำบ้าน ควรหาเวลาเพื่อพบปะหรือโทรศัพท์ถามทุกข์สุขก็จะช่วยให้ผู้เกษียนไม่เหงาและเกิดภาวะซึมเศร้า? อธิบดีกรมอนามัย กล่าว
***
สำนักสื่อสารและตอบโต้ความเสี่ยง / 30 กันยายน 2556