กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข เตรียมรับช่วงโครงการเด็กไทยไร้ฟันผุ และโครงการพัฒนาสื่อการดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุด้วยตนเอง และโดยผู้ดูแล แก้ปัญหาสุขภาพช่องปากกลุ่มเด็กเล็ก เด็กวัยเรียน และและผู้สูงวัย
ดร.นพ.พรเทพ ศิริวนารังสรรค์ อธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า มูลนิธิทันตนวัตกรรม ในพระบรมราชูปถัมภ์ฯ หน่วยทันตกรรมพระราชทาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ร่วมกับกรมอนามัย ได้เริ่มดำเนินงานโครงการเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 5 รอบ วันที่ 2 เมษายน 2558 ภายใต้ 2 โครงการ ได้แก่ 1. โครงการเด็กไทยไร้ฟันผุ เป็นโครงการศึกษาวิจัยเพื่อให้ได้รูปแบบในการดูแลทันตสุขภาพของเด็กก่อนวัยเรียน เด็กวัยเรียนที่เหมาะสมในแต่ละภูมิภาคในพื้นที่ทรงงาน และนอกพื้นที่ทรงงาน เพื่อส่งต่อให้กับกระทรวงศึกษาธิการ และกระทรวงสาธารณสุขนำไปพัฒนาแนวทางการดำเนินงาน รวมทั้งเพื่อให้บริการทันตสาธารณสุขแก่เด็กและประชาชนในพื้นที่ที่อยู่ห่างไกล และ 2. โครงการจัดทำหนังสือคู่มือการดูแลสุขภาพสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ ในรูปแบบภาพการ์ตูน ประกอบคำบรรยายสั้นๆที่ผู้สูงอายุ และผู้ดูแลสามารถศึกษาได้เองจากภาพ
ดร.นพ.พรเทพ กล่าวต่อไปว่า เบื้องต้นสำหรับโครงการเด็กไทยไร้ฟันผุซึ่งได้มีพิธีเปิดโครงการเมื่อวันที่ 26 สิงหาคม 2557 ณ อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา นั้น กรมอนามัยได้เตรียมนำรูปแบบและนวัตกรรมการดูแลเด็กไทยให้ปราศจากโรคฟันผุที่ได้ดำเนินการโดยหน่วยทันตกรรมพระราชทาน ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในพื้นที่ 5 จังหวัด ได้แก่ 1) อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ดำเนินการในรูปแบบ "การพัฒนาสุขภาพช่องปากในพื้นที่ปิด? โดยมหาวิทยาลัยนเรศวร 2) อำเภอกุสุมาลย์ จังหวัดสกลนคร ดำเนินการในรูปแบบ"ผู้ปกครองใส่ใจ เด็กน้อยฟันดี?โดยมหาวิทยาลัยขอนแก่น 3) จังหวัดระนอง รูปแบบ"ชุมชนร่วมใจเพื่อเด็กไทยสุขภาพช่องปากดี? โดยมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ 4) เขตหนองจอก กทม. ดำเนินงานในรูปแบบการผลิตสื่อ "มหัศจรรย์แห่งสื่อเพื่อสุขภาพช่องปาก?โดยคณะทันตแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และ 5) อำเภอปักธงชัย จังหวัดนครราชสีมา และ จังหวัดบุรีรัมย์ รูปแบบ"การจัดบริการเชิงรุกเพื่อเพิ่มการเข้าถึงบริการสุขภาพช่องปากเด็กก่อนวัยเรียน? โดยโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา รูปแบบดังกล่าวจะมีการสรุปผลและนำมาประยุกต์ใช้ให้เข้ากับบริบทของพื้นที่ในความรับผิดชอบของ 12 ศูนย์อนามัยเขตทั่วประเทศ เพื่อช่วยให้เด็กไทยในพื้นที่พิเศษได้รับการดูแลสุขภาพช่องปาก ลดปัญหาฟันผุในเด็ก ส่วนโครงการจัดทำหนังสือคู่มือการดูแลสุขภาพสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุ ในรูปแบบภาพการ์ตูน กรมอนามัยได้ประสานผู้เชี่ยวชาญร่วมพิจารณาเนื้อหาที่จำเป็น เพื่อส่งวาดภาพประกอบต่อไป
ทางด้านทันตแพทย์สุธา เจียรมณีโชติชัย รองอธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า จากการสำรวจสภาวะสุขภาพช่องปากประเทศไทยปี 2555 พบว่า สภาวะสุขภาพช่องปากของคนไทยมีแนวโน้มที่ดีขึ้นในทุกกลุ่มอายุ มีอัตราการคงอยู่ของฟันแท้นานขึ้น แต่โรคฟันผุยังเป็นปัญหาที่พบมากในกลุ่มเด็กก่อนวัยเรียนและวัยประถมศึกษาที่มีอายุ 3 ปี มีฟันผุร้อยละ 51.7 และอายุ 12 ปีฟันผุร้อยละ 52.3 สาเหตุมาจากความถี่ในการบริโภคอาหารที่เพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะการกินขนม อาหารหวานและเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของน้ำตาลเฉลี่ยเด็กไทยบริโภคอาหารระหว่างมื้อ 3 ครั้ง/วัน ในขณะที่ยังไม่สามารถแปรงฟันให้สะอาดและขาดความสม่ำเสมอในการแปรงฟัน ซึ่งจากการสำรวจพบว่าเด็กวัยเรียนเพียงครึ่งหนึ่งที่แปรงฟันก่อนนอน ทั้ง ๆ ที่เป็นช่วงเวลาที่สำคัญในการทำความสะอาดช่องปาก ดังนั้น การดำเนินงานภายใต้โครงการเด็กไทยไร้ฟันผุเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี เป็นสิ่งสำคัญที่ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกหน่วยงาน เพื่อร่วมกันป้องกันให้เด็กไทยฟันไม่ผุ สำนักสื่อสารและตอบโต้ความเสี่ยง/ 27 สิงหาคม 2557